Van 13 t/m 23 november kijk je tijdens IDFA verschillende documentaires over Palestina en van Palestijnse filmmakers. Hieronder vind je een overzicht en klik je makkelijk door naar de pagina met tijden en tickets.
Lees op deze pagina de beschrijvingen van de volgende acht films.
Gaza's Twins, Come Back to Me
Palestine Comedy Club
The Clown of Gaza
With Hasan in Gaza
House of Hope
Intersecting Memory
R21 AKA Restoring Solidarity
Under the Same Sky
Gaza's Twins, Come Back to Me - Mohammed Sawwaf
Palestine, Qatar, Netherlands, 2025, World première
Wanneer het Israëlische leger in 2023 de Gazastrook binnenvalt, is Rania acht maanden zwanger. Terwijl haar woonplaats in Noord-Gaza gebombardeerd wordt, bevalt ze van een drieling. Eén meisje overlijdt bij de geboorte, de andere kinderen zijn zo zwak dat ze in een couveuse moeten aansterken. Evacuatie van het ziekenhuis doet Jowan en haar broertje Hamoud in Zuid-Gaza belanden. Daar neemt Rania’s zus Nisreen de zorg over de tweeling op zich. Een reisverbod verhindert dat de kinderen terug naar hun moeder kunnen.
Zomaar een gezin uit Gaza dat uiteengescheurd wordt door de oorlog. Het verhaal dat regisseur Mohammed Sawwaf hier vertelt illustreert hoe de almaar voortdurende strijd iedere Palestijn treft. In de eerste plaats Rania zelf, die haar pasgeboren kinderen op video’s ziet opgroeien. Haar gezin, dat in die periode vijf keer moet vluchten. Haar zuster Nisreen, die steeds meer gehecht raakt aan de tweeling. En de kinderen zelf, van wie Hamoud duidelijk extra zorg behoeft. De sterke familiebanden brengen keer op keer uitkomst, maar hoelang nog?
Palestine Comedy Club - Alaa Aaliabdallah
United Kingdom, Palestine 2025, 98 min
De Palestijnse komiek Alaa Shehada, succesvol in het buitenland, begint een stand-upcomedy-gezelschap met plaatselijke artiesten. De groep bestaat uit Palestijnse mannen en vrouwen van verschillende leeftijden en uit alle hoeken van het land: de Golanhoogvlakte, Hebron, Ramallah, Jenin, Haifa.
Met aanstekelijk enthousiasme en zelfspot creëren de zes komieken een theatershow waarmee ze langs Palestijnse en Israëlische steden trekken. Muren en controleposten scheiden de regio’s van elkaar, een fragmentatie die zich vertaalt in verschillen in reisprivileges tussen de leden van het gezelschap; maar ook in de uiteenlopende culturen die in het gebied zijn ontstaan en ertoe leiden dat het gezelschap per voorstellingslocatie steeds andere gevoeligheden ontdekt. Waar liggen de grenzen van humor?
De show krijgt zoveel bijval dat een festival in Londen de groep besluit uit te nodigen. Tragisch genoeg valt hun eerste voorstelling daar op 7 oktober 2023. Het geweld dat die dag uitbreekt zet alles op scherp, en ieder lid van de groep wordt op een andere manier met de gevolgen geconfronteerd.
The Clown of Gaza - Abdulrahman Sabbah
Palestine, France, Qatar, 2025, 61 min
The Clown of Gaza portretteert de alom geliefde Alaa Meqdad, die met zijn familie noodgedwongen in een tentenkamp verblijft vanwege de bombardementen op Gaza-Stad, waar hij woonde met zijn ouders, zussen, vrouw en kinderen. Met bewonderenswaardig optimisme neemt hij het leven zoals het nu is, en probeert hij dat aangenamer te maken voor anderen. Als clown Aloosh treedt hij samen met een partner op voor kinderen in ziekenhuizen of op straat. Hun grappen, liedjes en ongebreidelde energie doen de gruwelijke omstandigheden voor even vergeten.
Via Alaa en zijn familie laat de Palestijnse filmmaker Abdulrahman Sabbah zien hoe inwoners van Gaza in hun dagelijkse leven omgaan met de verschrikkingen van de oorlog. Ze lijden onder het gemis van geliefden en een thuis en worden heen en weer geslingerd tussen de hoop op een wapenstilstand en de dreiging van een totale genocide.
Een terugkeer naar huis – of wat daarvan over is – komt in zicht wanneer tijdens de opnamen het nieuws bekend wordt dat de wegen naar Gaza-Stad weer zijn opengesteld. Sabbah’s eerste lange documentaire is een ode aan menselijkheid, liefde en veerkracht in een inktzwarte tijd.
With Hasan in Gaza - Kamal Aljafari
Germany, Palestine, France, Qatar, 2025, 106 min
De Palestijnse filmmaker Kamal Aljafari maakte eind 2001 met de gids Hasan een autotocht van noord naar zuid in Gaza. Hij wilde de man vinden met wie hij ruim tien jaar eerder zeven maanden in een Israëlische gevangenis had gezeten op beschuldiging van lidmaatschap van een vijandelijke organisatie. In de jaren erna vergat Aljafari de filmopnamen die hij onderweg had gemaakt. Recentelijk vond hij ze terug in zijn archief en monteerde er dit dagboekachtige verslag uit.
De film geeft een beeld van het dagelijks leven in Gaza, van vitaal en kleurrijk naar grimmig en uitzichtloos. Kleurrijk zijn de beelden van spelende kinderen, een markt, de talloze winkeltjes en café’s. De grimmige werkelijkheid doemt op in beelden van een checkpoint, gesloopte Palestijnse huizen en nachtelijke Israëlische beschietingen van een Palestijnse woonwijk.
Maar niets valt te vergelijken met de hel die Gaza nu is. With Hasan in Gaza schetst onbedoeld een beeld van een samenleving die nu waarschijnlijk voorgoed is vernietigd.
House of Hope - Marjolein Busstra
Netherlands, Palestine, 2025, 91 min, World Premiere
In al-Eizariya, een stad op de bezette Westelijke Jordaanoever in de buurt van Jeruzalem, heeft de Palestijnse Manar samen met haar man Milad een Waldorfschool opgericht: House of Hope. Een basisschool gebaseerd op de vrijeschoolpedagogie, die geweldloos verzet omarmt en kinderen helpt bij het helen van trauma’s. Daarmee probeert Manar de jonge Palestijnse scholieren een veilige haven te bieden, maar dat valt haar steeds zwaarder.
Regisseur Marjolein Busstra, die voor deze film samenwerkte met een Palestijnse crew, volgde Manar en Milad niet alleen op hun werk, maar ook thuis met hun twee kinderen. Gedurende drie jaar keerde de filmcrew steeds weer bij hen terug. Zo laat de film ook zien hoe na 7 oktober 2023 de spanning steeds verder oploopt binnen en buiten de woning van het idealistische stel. Busstra’s foto’s en telefoonopnamen door Manar vullen het verhaal aan.
Zonder veiligheid of waardigheid is het leven verstikkend, zegt Manar. Ze kent geen ander leven dan dat onder de Israëlische bezetting, maar het toenemende geweld en de bijbehorende stress eisen hun tol. Toch blijft de school open en zingen de kinderen over vrede.
Intersecting Memory - Shayma' Awawdeh
Palestine, France, 2025, 21 min, World Premiere
Shayma’ was six years old when the Second Intifada broke out. More than twenty years later, she opens a box of old videotapes that starts her search for memories. In voice-over she addresses her mother, who says she is blessed with a poor memory. Shayma’, by contrast, still remembers exactly what she wore on her first day of school: her new school uniform with a lace collar and a white bow in her hair. She also remembers spying her birthday cake through a crack in the kitchen door of their house, which had been confiscated by Israeli soldiers.
These glimpses into an intimate world are contrasted with stark images of the city, including scenes of tanks blocking the streets of Hebron, endless checkpoints, houses being destroyed, the wounded and the dead, and children playing among the rubble and trees.
Personal memories and collective trauma intertwine to form a powerful portrait of a childhood lived under occupation, offering a perspective on the present and the future. The film is dedicated to Shayma’s mother, who taught her to cherish the scent of almond blossoms in spring, and to all the mothers of Palestine.
R21 AKA Restoring Solidarity - Mohanad Yaqub
Palestine, Belgium, Qatar, 2022, 71 min
De ontluikende strijd voor Palestijnse zelfbeschikking kon tussen 1960 en 1980 rekenen op de steun van linksradicale bewegingen wereldwijd. Ook in Japan. Dat blijkt uit een collectie 16mm-films van militante filmmakers uit diverse landen, die Japans werden ingesproken om te worden getoond aan een Japans publiek. Dat voelde zich na de Tweede Wereldoorlog onderdrukt door de Verenigde Staten, en had niet alleen sympathie voor de Palestijnen maar identificeerde zich in hoge mate met hen.
Stilistisch variëren de films enorm. Er zitten interviews bij met PLO-kopstukken, documentaire impressies van het leven in vluchtelingenkampen, experimentele films en instructiefilms voor toeristische doeleinden. Mohanad Yaqubi put uit dit materiaal voor een film die gezien kan worden als mogelijke conclusie of epiloog. Hij laat zien hoe twee zeer verschillende volkeren zich verbonden kunnen voelen via beeld, maar stelt ook vragen. Waar ligt de grens tussen steun en propaganda? En in hoeverre is een lokale strijd internationaal te vertalen?
Under the Same Sky - Khalil Ashawi
Palestine, Turkey 2024, 38 min, Dutch Premiere
Achter je ligt de zee, voor je staat de vijand. Het is de realiteit voor de mensen in Gaza, en zo ook voor de Palestijnse journalist Sami, die in de VR-documentaire Under the Same Sky alles vastlegt met zijn 360-camera. Rijdend in een perswagen en langs de Middellandse Zee portretteert hij de oorlog in de Gazastrook; aan de ene kant vredige wateren, aan de andere kant hartverscheurende puinhopen.
De camera, geplaatst op een lange stok die Sami vasthoudt, toont de gruwelijkheden van de Israëlische bezetting. Overal waar je kijkt, valt iets indringends te zien. Sami spreekt mensen die te midden van ruïnes persoonlijke spullen weten terug te vinden, gaat langs collega-journalisten die zich inzetten om dit verhaal naar buiten te brengen en vertelt zelf over de oorlog.
Vol adrenaline, werken de journalisten hard om de feiten vast te leggen en verslag te doen. Deze meeslepende ervaring over de oorlog in bezet gebied laat je geen andere keuze dan te blijven kijken. De 360-camera maakt je niet alleen getuige van de Gaza-oorlog, maar plaatst je er middenin.
Bron tekst en beelden: idfa.nl